Jak to możliwe, że mówisz Szekspirem na co dzień ?
Dzieła Williama Szekspira są tak bardzo powszechne i tak często czytane i wystawiane na deskach teatralnych, że mimowolnie mówisz Szekspirem na co dzień . Może to Ciebie w pierwszej chwili zdziwić, ale po przeczytaniu tego wpisu będziesz wiedzieć, co mam na myśli.
Szekspir napisał wiele komedii i dramatów. Chociaż żył na przełomie XVI i XVII wieku jest bardzo popularny i w dzisiejszym świecie. W czym tkwi jego sekret? Pisał na ponadczasowe tematy: o miłości, kłótniach i władzy.
Jest jeszcze jedna kwestia. Na potrzeby swoich dzieł Szekspir wymyślił około 1600 nowych słów. Nie wszystkim się te neologizmy podobały, ale Szekspir był pewny tego, co robi.
Zastanawiam się, czy „wymyślił” jest dobrym słowem, gdyż część z tych zwrotów było już w czasach Szekspira w potocznym użyciu, jednak on jako pierwszy je zapisał. Dzięki temu utrwaliły się w użyciu. Nie wiadomo jednak ile i które to były. Przecież wszystko działo się na przełomie XVI i XVII wieku.
Wiele ze słów i zwrotów wymyślonych i wprowadzonych do języka literatury przez Williama Szekspira kilka wieków temu nadal jest w powszechnym użyciu.
Przeczytaj poniższe fragmenty utworów, a zdziwisz się, że mówisz Szekspirem na co dzień .
all the best,
Ela
there’s a method to sb’s madness
w tym szaleństwie jest metoda
“POLONIUS
(to himself)There’s a method to his madness.(to HAMLET) Will you step outside, my lord?
HAMLET
Into my grave.POLONIUS
Well, that’s certainly out of this world, all right. (to himself) His answers are so full of meaning sometimes! He has a way with words, as crazy people often do, and that sane people don’t have a talent for. I’ll leave him now and arrange a meeting between him and my daughter. (to HAMLET) My lord, I’ll take my leave of you now….”
Hamlet, 1602
sth has seen better days
coś widziało lepsze dni
“FLAVIUS
Good fellows all,
The latest of my wealth I’ll share amongst you.
Wherever we shall meet, for Timon’s sake,
Let’s yet be fellows; let’s shake our heads, and say,
As ‘twere a knell unto our master’s fortunes,
‘We have seen better days.’ Let each take some;
Nay, put out all your hands. Not one word more:
Thus part we rich in sorrow, parting poor.”
Timon of Athens, 1605
all that glitters is not gold
nie wszystko złoto, co się świeci
“MOROCCO
Damn it! What’s this? It’s a skull with a scroll in its empty eye socket. I’ll read it aloud.
(he reads)
“All that glitters is not gold—
You’ve often heard that said.
Many men have sold their souls
Just to view my shiny surface.
But gilded tombs contain worms.
If you’d been as wise as you were bold,
With an old man’s mature judgment,
You wouldn’t have had to read this scroll.
So goodbye—you lost your chance.”
Lost my chance indeed! So goodbye hope, and hello despair. Portia, goodbye to you. My heart’s too sad for long goodbyes. Losers always leave quickly.”
The Merchant of Venice, Kupiec Wenecki, 1596
not sleep a wink
nie zmrużyć oka
„PISANIO
O gracious lady,
Since I received command to do this business
I have not slept one wink.IMOGEN
Do’t, and to bed thenPISANIO
I’ll wake mine eye-balls blind first.”
Cymbeline, 1611
come what may come
będzie, co będzie
“BANQUO
New honors come upon him,
Like our strange garments, cleave not to their mold
But with the aid of use.MACBETH
(aside) Come what come may,
Time and the hour runs through the roughest day.BANQUO
Worthy Macbeth, we stay upon your leisure.”
Macbeth, 1605
the Devil incarnate
diabeł wcielony
LAUNCELOT
“…Anyway, my conscience says, “Stay put.” “Go,” the devil says. “Don’t go,” says my conscience. “Conscience,” I say, “you give good advice.” “Devil,” I say, “you give good advice.” If I listened to my conscience, I’d stay with the Jew my master, who’s a devil. But if I ran away from the Jew, I’d be following the advice of the devil, who’s the very devil himself. Certainly the Jew is the devil incarnate, and my conscience is giving me a hard time by telling me to stay with the Jew. The devil’s advice is nicer. I’ll run, devil. Tell me to run, and I’ll run.
The Merchant of Venice, Kupiec Wenecki, 1596
break ice
przełamywać lody
“TRANIO
(as LUCENTIO) If that’s the case, then you’re the man to help us, me along with the rest. And if you carry it off and break the ice—win the older and make the younger accessible to us—whoever winds up with her will not be such a boor as to be ungrateful, I’m sure.HORTENSIO
Sir, that’s well said and well thought out. Now, since you count yourself among Bianca’s suitors, you must—as we already have—pay this gentlemen to whom we are all so indebted.”
The taming of the shrew, Poskromienie złośnicy, 1592
hair stand on end
aż włosy dęba stają
GHOST
I’m the ghost of your father, doomed for a certain period of time to walk the earth at night, while during the day I’m trapped in the fires of purgatory until I’ve done penance for my past sins. If I weren’t forbidden to tell you the secrets of purgatory, I could tell you stories that would slice through your soul, freeze your blood, make your eyes jump out of their sockets, and your hair stand on end like porcupine quills. But mortals like you aren’t allowed to hear this description of the afterlife. Listen, listen! If you ever loved your poor dear father—
Hamlet, 1602
a night owl
nocny marek
“SIR TOBY BELCH
If we could listen to him with our noses, we would definitely say he stinks very sweetly. So what do you say, should we sing loud enough to shake the heavens? Should we sing a round to wake up the night owl? Should we do that?
SIR ANDREW
Let’s go for it. I’m a very good singer, and can sing rounds like a dog.FOOL
Then you’ll be good at catchy tunes. Dogs like to play catch.SIR ANDREW
Absolutely. Let’s dance to “You Jerk.”
Twelfth Night, Wieczór trzech króli, 1602
Knock knock! Who’s there?
Puk, puk. Kto tam?
Śmieszna zabawa puk, puk! kto tam? Szekspir wymyślił tą grę słów i umieścił ją w „Makbecie” (1606 r.) ale nie jako coś zabawnego, a raczej budzącego grozę, w atmosferze popełnianych morderstw. Przeczytaj fragment i ćwicz rozumienie tekstu. Przejdź do tego wpisu.
Czy teraz już wiesz, dlaczego ośmieliłam się twierdzić, że mówisz Szekspirem na co dzień ? A to tylko mała namiastka zwrotów. Czekaj na ciąg dalszy.
Powtórz jeszcze raz dla utrwalenia a będziesz pewien, ze mówisz Szekspirem na co dzień :
there’s a method in this madness – w tym szaleństwie jest metoda
sth has seen better days – coś widziało lepsze dni
all that glitters is not gold – nie wszystko złoto, co się świeci
not sleep a wink – nie zmrużyć oka
come what may come – będzie, co będzie
the Devil incarnate – diabeł wcielony
break ice – przełamywać lody
hair stand on end – aż włosy dęba stają
a night owl – nocny marek
Knock knock! Who’s there? – Puk, puk. Kto tam?
